از نظریه بین فردی که سالیوان[۱۳۸] (۱۹۷۴) منشاء آن بود و توسط لری[۱۳۹] (۱۹۵۷) گسترش یافته، این مفهوم دریافت شده که افراد مهم اطراف ما چگونگی عملکردمان را به ما میآموزند. تمام افراد به صورت ناهشیاری به روش خاصی برای پاسخ به دیگران عمل میکنند که احساس راحتی میکنند و به میزان کمتری اضطراب را به همراه دارد. بسیاری از روش های عادتی رفتار (آنهایی که هدفشان در ابتدای زندگی بود) آنچنان ناخودآگاه و خودکار شدند که لری (۱۹۵۷) آنها را “انعکاسها[۱۴۰]“نامید. نظریه REبیان میدارد که آوردن دامنه وسیعی از رفتارهای بین فردی به حوزه انتخاب خودآگاه، کلید روش های کارآمد و مقرون به صرفه برای بهبود رضایت فردی و بین فردی میباشد.
بنابراین REبه شرکتکنندگان میآموزد که تشخیص دهند هر سکون و حرکتی از طرف شخص دیگر فرصتی ایجاد میکند تا بصورت خودآگاه طبیعت پاسخ دیگری را تغییر دهد و متعاقبا پاسخ تمام افراد دیگری که به دنبال میآیند را هم تغییر میدهد. بجز در روابط شیدایی که در آنجا نیز فرد فاقد اختیار نیست.
همیشه فرد این انتخاب را دارد که به گونهای عمل کند تا پاسخهای مطلوب بیشتری از طرف مقابل در پی داشته باشد. در حوزه هر ارتباط بین فردی، مخصوصا ارتباطات زناشویی و خانوادگی هدف REاین است که به شرکتکنندگان بیاموزد که چگونه به صورت خودآگاه چنین انتخابهایی داشته باشند.
افزایش توانایی افراد برای انتخاب کردنهای انعطافی و خودآگاه در خدمت رسیدن به اهداف اجتماعی و شخصی مثبتشان، به عنوان سریعترین و مطمئنترین راه تقویت سازگاری و کارایی ارتباطات مورد بررسی قرار گرفته است. از منظر REپیشگیری و غنیسازی به عنوان نقاط مختلف روی یک زنجیره دیده میشود. اهداف پیشگیری، درمان و غنیسازی هر کدام بعنوان “کمک به مردم برای تغییر به سمتهای مثبت"دیده میشوند. اینکه پیشگیری است یا درمان فقط بستگی به زمان استفاده از آن دارد، برای مثال آیا آموزش در اوایل ازدواج یا بعد از آن دریافت کنند (اگر شما آموزش مهارتها به زوجین را زود انجام ندهید، مسلما مجبور خواهید بود بعدا این کار را انجام دهید). اگر این کار را زود انجام ندهید، افزایش متعاقب بافتهای زخمی روانی، یادگیری الگوهای جدید را پیچیدهتر و مشکلتر خواهد کرد. در این حالت بجای پیشگیری از درمان کمک گرفته میشود. (سیندر[۱۴۱]، ۲۰۰۰).
۲-۳-۲-۳- شیوههای مداخله
مهارتهایی که در ساختار REمورد استفاده قرار گرفتهاند، آنهایی هستند که به احتمال زیاد برای برآورد کردن شدیدترین تمایلات خانوادهها تقریبا در همه فرهنگها کاربرد دارند. این تمایلات شامل عشق، دلسوزی، تعلق، اعتماد، وفاداری، امنیت و لذت هستند که در بین بقیه از اهمیت بیشتری برخوردارند. برآورده کردن هر یک از این تمایلات برای طرف دیگر و اعضای دیگر خانواده توسط فرد به عنوان یک کارکرد روانی- اجتماعی اساسی که در روابط نزدیک صورت گرفته است، تلقی میشود که با ایجاد یک فضای ثابت و پایدار، عشق و صمیمیت، خودباوری و رشد روانشناسی هرعضو را تقویت میکند. دلسوزی و علاقهمندی میتواند مهمترین عامل فردی در بهبود ارتباطات صمیمی سازنده، محبت دوگانه و قابل اعتماد و فضایی برای رشد شخصی باشد. به عبارتی از دیدگاهRE آنچه در بلندمدت مهم است و در دورههایRE بدست میآید روابط زوجی سالم، توانایی حل مسئله به روشی دو سونگر و منصفانه، توانایی حفظ جو مراقبتی در طول بحث و حل مسئله، توانایی اتخاذ دیدگاه فرد دیگر، توانایی تعامل با دیگر شرکتکنندگان، توانایی بوضوح دیدن خود و دیگری، توانایی مانع شدن یا کاهش دادن چرخههای تعامل منفی-منفی وخشم، توانایی تغییر در الگوهای رفتاری مورد انتظار فرد، کمک به فرد جهت رسیدن به تغییرات مطلوب مورد انتظار خودش و کمک به شریک خود تا تغییراتی که میخواهد انجام دهد. اینها هم تغییراتی است که از طریق تسلط برمهارتهای برنامهRE ایجاد میشوند. جنبه دیگر ایجاد و نگهداری ارتباطات رضایت بخش و پایدار شامل توانایی درنظر گرفتن تصویر کامل زمانیکه در رابطه به مشکل یا تضاد برخورد میکنیم. در این شرایط جنبهی خیلی رایج، نادیده گرفتن افکار و احساسات مثبت در طرف مقابل است. با ایجاد پنداشت مثبت، افکار و احساسات منفی زیر افکار و احساسات مثبت پوشانده میشود و رابطهای دوستانه ایجاد میشود. در یک رابطهی دوستانه انگیزه برای تغییر خیلی افزایش مییابد (گینزبرگ، ۲۰۰۰).
یک اصل عمومی کلیدی برای ایجاد تغییرات ساختاری در ارتباط، بیان صادقانه احساسات و افکار به روشی است عزت نفس طرف مقابل را تهدید نکند. انجام این کار یعنی یادگیری برای ابراز خویش به روشی دلسوزانه یک نوع ابزار است که توانایی همسر را برای درک و پذیرش افکار و احساسات گویند بالا میبرد وهم به نوبهی خود گوینده را راحتتر میکند تا به صورت باز و صادقانه و دلسوزانه خود را ابراز کند. در حقیقت دلسوزی و صداقت دو ارزشی هستند که از طریق REارتقا یافته و تقویت میشوند. کاربرد مناسب این دو مهارت در ارتباطات بین فردی بصورت ثابت باعث میشود دوستان صمیمی (وتقریبا هر کس دیگر) به رشد ارزش دیگری به نام تساوی حقوق برسند. در برنامهها و درمانهای RE، زوجین ۹ مهارت بهم پیوسته را میآموزند که باعث ترویج ارتباطات سالم میشود. استفاده از این مهارتها، فعل و انفعالات در مسیر احترام متقابل بیشتر، تفاهم، همکاری و علاقهمندی را تغییر میدهد.
در ادامه توضیحی مختصر از هدف هر مهارت آورده میشود. تفاسیری که هر مهارت را تعریف میکنند خیلی خاص هستند. شبیه قوانین یک بازی هستند که اگر به قوانین عمل شود نتیجه آن رفتار با مهارت است. مهارت ابرازگری به شرکتکنندگان توانایی میدهد تا بتوانند منابع استرس، نیازها و امیال خویش را بهتر درک کرده و آنها را به دیگران به گونهای ابراز کنند که به احتمال خیلی کم حالت تدافعی، عصبانیت، خشونت و تضاد ایجاد کرده و بیشتر منجر به تفاهم، همفکری، همکاری و حمایت شود. این تخصص صاحبش را بر آن میدارد تا دیگران را در پروسه تضاد و حل مسئله با سرعت و موفقیت بیشتر و عصبانیت کمتر درگیر کند. مهارت تلقین، به شرکتکنندگان توانایی میدهد تا بتوانند با دلسوزی بیشترنیازها و آمال بین فردی، روانشناختی و عاطفی دیگران را درک کنند ودر طی زمان رفتارهای باز، صادقانه، مرتبط، متعهدانه، با همکاری، همدردی، حمایتی و صمیمی از دیگران استخراج کنند. مهارت بحث و مذاکره، به زوجین کمک میکند در زمانی که موارد مشکل را بحث میکنند فضای احساسی مثبت را حفظ کنند تا از تشدید عصبانیت و انحرافات تدافعی جلوگیری شود واحساسات عمیق و موارد ریشهای ضروری برای حل این موارد مشکل را با موفقیت و وسعت بیشتر درک کنند. مهارت تسهیلگری، به شرکتکنندگان توانایی میدهد تا از مارپیچهای ارتباطی منفی-منفی خارج شوند و با بهره گرفتن از مهارتهای RE ارتباط را دوباره از سر بگیرند. مهارت حل تعارض، به شرکتکنندگان این توانایی را میدهد تا راه حلهایی خلاق برای مشکلات شان تدبیر کنند. راه حلهایی که رفع نیاز دو جانبه را افزایش دهد و کارآمد و بادوام باشند.
مهارت تغییر خود، به شرکتکنندگان توانایی میدهد تا به دیگران کمک کنند طرز فکر، احساسات و رفتارهایشان را تغییر دهند تا اهداف شخصی و بین شخصی شان را بهتر انجام دهند. مهارت انتقال و عمومی سازی، به زوجین آموزش میدهد تا از مهارتها در زندگی روزمره و با افراد مهم دیگر علاوه بر همسر (مانند بچهها، والدین، دوستان و همکاران) استفاده کنند. مهارت نگهداری، به شرکتکنندگان توانایی میدهد که مهارتها را در طی زمان حفظ کنند. برنامههای غنیسازی و پیشگیری از مشکل که برگرفته از درمان RE است برنامهای برای کمک به زوجین است تابه سطوح عمیق احساسات و کسب بینشهای درون شخصیتی مهم برسند. یک عامل مهم در این رابطه راهی است که به زوجین پاسخ به جملات خودابرازی همسرشان را آموزش میدهند. در بسیاری از برنامههای دیگر و در آموزش اساسی بیشتر تراپیستها در رابطه با نوع پاسخ مورد استفاده ارباب رجوعشان، شرکتکنندگان یاد میگیرند آنچه که فرد دیگرمی گوید را تفسیر و منعکس کنند. در REبه اولین پاسخ به فردی که خودش را اظهار کرده است، پاسخ موکد میگویند. این همان پاسخی است که توسط تراپیست در زمان درمان به زوجین آموزش داده میشود.
شکل (۲-۲) نشان میدهد که چگونه ۹ مهارت RE میتوانند برای ارتقای روابط زوجها به کار روند و در صورتی که به درستی آموخته شده و در موقعیتهای مختلف در طول زمان به کار روند به خوبی میتوانند سلامت جسمی و روانی مورد انتظار را ایجاد کنند. شکل (۲-۲) نشان میدهد که RE سعی دارد تغییرات مثبت در عواطف، شخصیت و رفتار ایجاد کند که همگی با یکدیگر تغییراتی را در یک مدل پیوستگی منسجم نشان دهند. روند این شکل شامل: در صحبتهای منزل، همچنان که زوجین بر روی موضوعی برای ارتقای روابطشان، یا حل مسئلهای کار میکنند، مهارت همدلی، دلسوزی و ارتباط، اعتماد و صداقت و احترام بین آنها را افزایش میدهد. مهارت بحث و مذاکره به زوجین اجازه میدهد که بر تمرکز خود ادامه داده و به ریشهی مشکل دست یابند، حتی زمانی که بحث آنها انواع تعارضات سخت و رنجآور و اضطرابزا را به دنبال دارد. در حالت کلی شریکها به یکدیگر کمک میکنند تا به استفاده از مهارت به صورت توافقی و مشترک ادامه دهند. بعضی اوقات خود گفتگو همه چیزی است که برای حل تعارض یا مشکل نیاز است زیرا برطرف نمودن مشکل، چیزی نیست که به توسعه الگوی رفتاری جدید از طرف یک یا هر دوی زوجین باشد. وقتی که الگوی جدیدی از رفتار نیاز باشد، مهارت حل مشکل یا تعارض زوجین را قادر میسازد توافقی واضح را توسعه دهند که تا حد امکان به رفع نیاز صد در صدی هر نفر نزدیک شوند و توافق کنند که چه کسی دقیقا چه چیزی، چه موقع و چند مرتبه انجام دهد. همچنین به آنها کمک میکند تا طرحی را گسترش دهند جهت ارزیابی اینکه این توافق چقدر خوب عمل کرده و در طی زمان تغییرات لازم را انجام دهند. در چنین مواردی، توافقات بیشتری انجام میشود که امکان استفاده از مهارتهای تغییرخود و کمک به تغییر دیگران را میدهد تا دائما منجر به تغییر در زندگی روزانه شود. افراد تحت آموزش از رفتارهای جدید با افراد دیگر در شرایط دیگر میتوانند کار کنند که مهارت انتقال و عمومیسازی میشود. همان طور که زوجین طرحهای بهبودی را توسعه داده و اجرا میکنند و در حل مشکلات و تعارضات موفق میشوند، آنها میل و توانایی خود و همسرشان برای ایین کار را گسترش میدهند. نتیجه آن هماهنگی بیشتر، صمیمیت بهینه و رضایت بالاتر از ارتباط است. بعلاوه از طریق عمومیسازی و انتقال و ظرفیت آنها برای استفاده از مهارت نگهداری برای حفظ تغییرات مثبت در طی زمان، شرکتکنندگان ارتباطات مهم دیگر را بهبود میبخشند. پیوستگی کلی مهارتها تغییر شخصیت مهمی را ایجاد و در کل موفقیت در بهبودی سلامت روانی و جسمانی را ایجاد خواهد کرد. و در آخرباید در نظر داشت که RE شامل مهارتهای مشتق از تغییر رفتار است، بنابراین مهارتهایRE کاملا برای مشکلات رفتاری مانند سیگارکشیدن و مصرف مواد مخدر یا الکل نیز کاربرد دارد (سوکا، ۲۰۰۵).
۲-۳-۲-۴- استراتژیهای مداخله و فرمتهای زمانی برای برنامههای RE
غنیسازی و برنامههای پیشگیری از مشکل و درمانهای REبرای اشخاص، زوجین و افراد یک خانواده همگی قابل استفاده هستند. هیچ فرمت زمانی ثابت وجود ندارد. برنامههای غنیسازی و پیشگیری از مشکل میتواند به دو برنامه یک روزه تقسیم شوند (یک روز برای مهارتهای اصلی و یک روز برای مهارتهای پیشرفته) یا دو روز متوالی برگزارشود. همچنین میتوان در یک سری از جلسات هفتگی انجام داد، که به صورت دو ساعت در هفته به مدت ده تا پانزده هفته انجام میشود. نمونه دیگر فرمتهای زمانی، برنامه نیم روزه است که هفتهای یک روز طی چهار هفته اجرا میگردد. مزایای زیادی برای برنامهای که طی چند هفته به صول می انجامد وجود دارد. در این صورت زوجین فرصت بیشتری برای مطالعه مهارتها در خانه و استفاده از مهارتها برای حل مشکلات و توسعه مهارتها در خانه خواهند داشت. همچنین تکلیفهای خانه و کاربرد روزمره، کنترل و نظارت مهارتها را بصورت خیلی ارزشمند فراهم میسازد.
یک فرمت منحصر به فرد برای برنامههای غنیسازی مطالعه در خانه با مربیگری است. این برنامه آموزش از راه دور میباشد. منحصر به فرد بودن آن بخاطر این است که شامل چهار ساعت آموزش است که میتوان زوجین را بدون حضور فیزیکی مربیگری کرد. هر زوجی را با یک تلفن داخلی یا بلند گودار میتوان آموزش شخصی داد. حتی با چهار ساعت آموزش خصوصی مهارتها در حالی که زوجین روی موارد مهم یا مشکلات ارتباطیشان کار میکنند، هزینه چنین برنامهی مطالعه خانگی خیلی کمتر از یک کارگاه است. نام برنامه مطالعه خانگیRE مربیگری تلفنی است.
۲-۳-۲-۵- روش های درمان RE
روش حل بحران-این روش زمانی استفاده میشود که بحرانی وجود دارد و باید ظرف یک تا پنج ساعت حل شود زیرا تنها تعداد ساعات کمی برای درمان در دست است. این روشی است که برای حل یک تعارض تنها ظرف مدت یک تا پنج ساعت طراحی شده است. بسته به ضرب العجل، جلسات میتوانند دریک یا نیم روز ماراتن طراحی شوند. تراپیست نقش ارباب رجوعان را با استفاده گسترده از روشهایی درمانیRE بنام شستشو و شدن که در قسمتهای بعدی توضیح داده میشود، با طول زیاد اجرا میکند.
روش تجربی-این روش زمانی استفاده میشود (جورنی، ۱۹۸۹) که محدودهی زمانی برای درمان بخاطر چند علت از پنج تا ده ساعت درمانی میباشد. این درست است که شروع مراجعان به کار روی مشکلات جدی خود بسیار سریعتر از زمانی است که منتظر بمانند تا اینکه کاملا مسلط بر مهارتهای هستهای و محوریREشوند و باعث صرفه جویی در وقت میشود ولی این خطر را ایجاد میکند که مراجعان نتوانند به صورت کامل و مطمئن مثل روش زمانبندی شده مهارتها را یاد بگیرند.
روش زمانبندی شده- در این روش تخمینی زده میشود راجع به مدت زمانی که طول میکشد تا ارباب رجوعان مسائل اصلی یشان را برطرف کرده و بتوانند از مهارتها در زندگی روزمره شان استفاده کنند، اینکار بر اساس اطلاعات جمع آوری شده در ورودی انجام میگیرد. زمان آن بین ده تا بیست ساعت میباشد اما ممکن است بیشتر طول بکشد، اگر مشکلات خاصی باشد که نیاز به زمان بیشتری داشته باشد و همچنین تلاش میشود تعهدی از زوجین برای این مدت زمانی گرفته شود.
۲-۳-۲-۶- روش های مداخله
یکی از نشانههای مهم برای فهم فرایندRE این است که زمانی که مهارتهای اصلی یاد گرفته میشوند و این کار خیلی زود انجام میگیرد، به ارباب رجوعان هرگز اجازهی اینکه با یکدیگر به صورت غیر حرفهای تعامل کنند داده نمیشود. وقتی یک یا هر دو نتوانندماهرانه عمل کنند، درمانگر از روش های حل مشکل، مدلسازی، شدن و شستشو استفاده میکند (روشهایی که در قسمتهای بعدی توضیح داده میشود). همچنین مهم است بدانیم که بعد از یادگیری مهارتهای اصلی تعاملات بین ارباب رجوعان تقریبا انحصاری وبین شریکها میباشد. مهارت بحث و مذاکره تضمین میکند که هر دو همسر هر زمان خودشان را ابرازمیکنند دلسوزی دریافت کنند. بدین معنی که در تمام لحظات گفتگو به نوبت یکی از همسران در نقش ابراز کننده و دیگری در نقش پاسخ همدلانه است. دستورالعملهای بحث و مذاکره به آنها نشان میدهد که چگونه به روش سازنده و هماهنگ از یک حالت به حالتی دیگر بروند به طوری که هم زمان به نیازهای عاطفی شان نیز پرداخته شود. وقتی به شرکتکنندگان یک مهارتRE آموخته میشود، عموم مراحل زیر در قالبهایی به کار برده میشود که بیش از یک روز یا آخر هفته طول میکشد:
۱- ارائه دلیلی عقلانی برای یک مهارت و اینکه چگونه میتواند برای رسیدن به اهداف ارتباطی کمک کند.
۲- ارائه تکالیف خواندن برای مطالعهی مهارتهای پایهRE شامل: الف) راهنمای برنامهی غنیسازی روابط (جورنی، ۱۹۹۱)، یا راهنمای کمکی غنیسازی روابط (جورنی، ۱۹۹۱)؛ ب) برنامه شنیداری غنیسازی روابط (جورنی، ۱۹۹۴) و ج) نوارهای سمعی غنیسازی روابط (جورنی واگلسنگ[۱۴۲]، ۱۹۸۱).
۳-استفاده از نوارهای ویدیویی یا نقش بازی کردن زنده در جلسه برای نشان دادن مهارت.
۴-طراحی و پاسخ دادن به سوالاتی در مورد قسمتهای مختلف مهارت.
۵-نظارت بر زوجین در تمرین مهارت، با کار بر روی موضوع خاصی که برای زوجین اهمیت دارد.
۶-ارائه تکالیف منزل برای تمرین هر مهارت، که کاربرد غنیسازی روابط را در خانه نشان میدهد.
۷-به تدریج ارائه تکلیف منزل برای تمریت مهارتها در خانه سختتر از زمانی میشود که عنوان، موضوعات و طرحهای غنیسازی و مسائل و تعارضات واقعی وجود دارد.
۸-تکمیل پرسشنامه روابط، چک لیستها و گزارشهای کوتاه و نوارهای صوتی که افراد از جلسات حل مسئله و تعارض در خانه تهیه میکنند.
۹- نظارت بر پیشرفت کامل و تاثیرگذاری کامل مهارتها با بهره گرفتن از آنچه در بالا آمد. ۱۰- چنانکه شرکتکنندگان کاملا در کاربرد مهارت ماهر شدند، ممکن است نظارت روزمره برنوارهای صوتی کنار گذاشته شود، ولی گزارش تمرینات و سایر تکالیف ادامه مییابد (گینزبرگ، ۲۰۰۰).
۲-۳-۲-۷- پاسخهای خاص رهبر یا درمانگر
چندین پاسخ رهبر یا درمانگر مورد استفاده در RE وجود دارد که در این تحقیق فقط بر روی آنهایی که منحصر به RE هستند بحث میشوند.
۲-۳-۲-۷-۱- تبدیل شدن
در شدن (سیندر، ۱۹۹۶) پیش از آنکه مراجع با گفتگو آماده شود و یا مثل سرمشق دهی صورت گیرد یا پیشنهادی ارائه شود که متناسب با مراجع باشد و او را برانگیزد، درمانگر بیشتر نقاب و شخصیت مراجع آن را گرفته و با شریک"الف” یعنی"ب” صحبت میکند، چنانکه گویی درمانگر به “الف"تبدیل شده باشد. شدن در شرایط بحرانی که یک موضوع مشکل باید مورد بررسی قرار گیرد استفاده میشود. زمانی که زوجین هنوز انجام درست مهارتها را یاد نگرفتهاند و مراجع مغلوب احساسات شده و نمیتواند صحبت کند یا وقتی که احساسات و پویاییهای زیر بنایی درگیرند که برای شکل دهی و برانگیختن بسیار پیچیده هستند. (این مورد بخصوص در مورد نوجوانانی که در صحبت کردن خیلی مقاوم هستند بکار میرود).
۲-۳-۲-۷-۲- رفع مشکل
رفع مشکل در هر نوع شرایط مشکل استفاده میشود. در حل مشکل رهبر یا درمانگر از مهارتهای RE مستقیما با شرکتکنندگان استفاده کرده و زوجین را در مهارتها مربیگری میکند. برای مثال زمانی که یک شرکت کننده بخاطر احساسات خیلی قوی قادر به ادامه استفاده از مهارتها نمیباشد و همسرش نیز مهارت کافی برای مدیریت این وضعیت بصورت همدلی را ندارد. درمانگر با شرکت کننده همدلی میکند تا احساسات کاملا آزاد شود تا بتوانند استفاده از مهارتها را خودشان ادامه دهند. نمونه دیگر میتواند زمانی باشد که شرکت کننده مایل به دنبال کردن فرایندRE نباشد، در این صورت رهبر به صحبتهای شرکت کننده گوش میدهد و پاسخهای همدلانه میدهد تا زمانی که روشن شود که شرکت کننده میخواهد دیدگاه رهبر را گوش کند. در این هنگام رهبر از مهارت ابرازگری برای انتقال دیدگاهش در مورد مسئله استفاده میکند و سپس مجددا به شنیدن و همدلی با مراجع میپردازد. (سوکا، ۲۰۰۵).
۲-۳-۲-۷-۳- شستشو دادن
شستشو دادن روشی پیچیده است که در آن درمانگربرای دو زوجی که هر دو بیمهارت هستند نقش شدن را انجام میدهد و به هر دو نفر پاسخهای همدلانه میدهد. هر زمان که درمانگر با نفر الف صحبت میکند یا نفر الف با او صحبت میکند، باید به گونهای به درمانگرنگاه کند ومخاطب قرار بگیرد گویا که درمانگر همسر اوست، وبرعکس. تفاوت این روش با روش های دیگرRE این است که مراجعان به جای صحبت با یکدیگر با درمانگر صحبت میکنند وراه حلهای تعارضات و مشکلات معمولا در ابتدا توسط درمانگر در نقش یک مراجع پیشنهاد میشود. از این روش برای حل سریع مشکلات عاطفی شدید در زمان کوتاه استفاده میشود. و روش اصلی حل مسئله و حل بحران در درمان RE میباشد. (سیندر، ۱۹۹۶؛ به نقل از سیندر، ۲۰۰۰).
۲-۳-۲-۸- انتخاب برنامهRE
در رابطه با برنامه RE یا هر برنامه غنیسازی و حل مشکل باید به مراجع در رابطه با اینکه چه توقعی از درمان داشته باشد آموزش داده شود. و در زمان ثبت نام مشخص شود که آیا مراجع میتواند انتظارات بیشتری از آنچه در برنامه ارائه میشود داشته باشد. اگر مراجع برای برنامه پایان هفتهای کوتاه مدت ثبت نام کرده است، باید ببینیم آیا برنامهRE بلند مدت یا درمان شخصی گزینههای بهتری هستند، و این احتمالات با شرکتکنندگان بحث شود. اینکه آیا درمان زوجی یا خانوادگی یا درمان کمکی خانوادگی میتواند بکار رود، درمان خانواده-زوجی بعنوان درمان استفاده میشود. برای مثال اگر یک مراجع بالغ قادر به صحبت کردن معنی داربخاطر روان پریشی یا هوش نباشد، روشهایی مثل شدن میتواند کارگشا باشد. حتی اگر مراجع بالغ نتواند شرکت کند، اعضای دیگر خانواده میتوانند بعنوان عوامل روان درمانی برای کمک به فرد نیازمند شرکت کنند.
۲-۳-۲-۹- اهداف برنامهRE
به منظور ایجاد تغییرات مورد انتظار در افراد و زوجین آموزش ۹ مهارت در اهداف برنامه RE گنجانده شده است (جورنی، ۱۹۷۵، پرستون[۱۴۳] و جورنی، ۱۹۸۲؛ به نقل از برگر وهانا، ۱۹۹۹).
۱-مهارت بیانی (خود ابرازی): این مهارت مراجع را مجهز میسازد به فهم بهترخواستها و نیازهای هیجانی- روانی و بین فردی، بیان خواستها و نیازها به افراد نزدیک بدون ایجاد اضطراب و تعارض و دفاعی برخورد کردن، رویارویی با تعارضات و مشکلات با اضطراب کمتر به طور جراتمندانه و مثبت. برخورد کردن.
۲- مهارت همدلی: این مهارت مراجع را مجهز میسازد به فهم بهتر نیازها و خواستهای روانی-هیجانی و بین فردی با دیگران، برانگیختن رفتارهای خودجوش و صادقانه و صمیمانهتر در دیگران.
۳- مهارت گفتگو و مذاکره: این مهرت مراجعان را قادر میسازد تا در هنگام کاربرد مشکلات و تعارضات یک جو عاطفی مثبت را حفظ نمایند. این امر باعث ممانعت از حاشیه رفتن از موضوعات اصلی و معطوف ساختن بحث به موضوعات اساسی میگردد.
۴-حل مسئله یا تعارض: این مهارت این توان را به فرد میدهد تا به همسر خود در یافتن راه حلهای خلاقانه برای مشکل خود کمک نماید. مراجعان یاد میگیرند راه حلهایی را برگزینند که به بهترین نحو ممکن نیازهای زن و شوهر را برآورده سازد.
۵-خود تغییر دهی: این مهارت این توان را به افراد میدهد تا به نحو موفقیتآمیزی توافقات خود را از همسرشان به مرحله اجرا در آورند. این مهارت به آنها کمک میکند تا یاد بگیرند چگونه هر چه سریعتر و همسانتر به تغییر نگرشها، احساسات و رفتارهای خود مطابق توافقات به عمل آمده بپردازند.
۶-کمک به تغییر دیگری: این مهارت هر یک از زوجین را از این توان برخوردار میسازد که به دیگری در تغییر دهی نگرشها، احساسات و رفتارها به نحوی موفقیتآمیز و همسان طبق توافقات به عمل آمده کمک نمایند.
۷-تعمیم دهی و انتقال: این مهارت به مراجعان در به کارگیری مهارتهای ارتقاء روابط در زندگی روزمره کمک میکند.
۸-مهارت آموزش نظارت: این مهارت مراجع را توانمند میسازد تا به آموزش استفاده همسانتر از مهارتهای RE در زندگی روزمره با دیگران بپردازد. یعنی آن که این مهارت به مراجع آموزش میدهد که به دیگران آموزش دهد به طرقی رفتار نماید که موجب ارتقاء خود انگاره فردی مراجع و سلامت روانی و بهبود رابطه شود.
۹-نگهداری: این مهارت مراجع را قادر میسازد تا همچنان و برای مدتهای مدید برای پیشگیری، حل مسئله و غنیسازی از مهارتها ی آموخته شده استفاده نمایند.
ضریب انتقال جرم در بیوراکتور
در بیوراکتورهایی که از سیستم همزن مکانیکی استفاده می شود همزن مهمترین عامل برای پراکنده کردن گاز است که سرعت و طراحی آن نقش قابل توجهی در انتقال جرم دارند. روابط تجربی ای که برای محاسبه ضریب انتقال جرم حجمی وجود دارند عموما به چندین پارامتر هندسی وابسته اند، هرچند در متون علمی هیچ توافقی مبنی بر چگونگی لحاظ کردن این اثر وجود ندارد. وانت ریت[۳۳۵] رابطه ای را برای KLa بر اساس P/V پیشنهاد کرد با این ادعا که شکل هندسی همزن و تعداد همزنها نقشی در انتقال جرم در سیستمهای غیر ویسکوز ندارند. هر چند، زو و همکارانش[۳۳۶] توانستند با تغییر نوع پروانه نرخ انتقال جرم را ۱۷% بهبود دهند [۱۲۵].
ضریب انتقال جرم عموما از رابطه ای با فرم کلی زیر محاسبه می گردد:
(۴-۲۹) |
که در آن KLaضریب انتقال جرم حجمی (بر ساعت)، Pg/V توان ورودی به ازای واحد حجم مایع (وات بر مترمکعب) و Us سرعت ظاهری گاز (متر بر ثانیه) است. ثوابت C، α وβ به پارامترهای هندسی راکتور و همزن مورد استفاده بستگی دارند. خلاصه ای از روابط موجود در متون به همراه ثوابت تجربی شان در جدول ۴-۱۰ ارائه شده است. بیشترین معادله ای که برای سیستمهای غیر ویسکوز استفاده می شود رابطه ای است که توسط وانت ریت ارائه گردیده است که در آن ۴/۰=α و ۵/۰=β است [۱۲۶]. همان طور که در جدول ۴-۱۰ دیده می شود بیشتر روابط ارائه شده برای سرعتهای بالای گاز و به خصوص برای هوادهی در فرایندهای هوازی قابل استفاده هستند. در حالی که سرعت ظاهری گاز سنتز در بیوراکتور در آزمایشهای انجام گرفته در محدوده ۰۱۷۶/۰-۰۰۵۹/۰ میلی متر بر ثانیه (شدت جریان ۱۲-۴ میلی لیتر بر دقیقه) بود بنابراین بیشتر روابط موجود در متون برای این کاربرد خاص قابل استفاده نبودند.
جدول ۴‑۱۰: روابط تجربی برای پیش بینی ضریب انتقال جرم حجمی به شکل معادله (۴-۲۹) [۱۲۶]
رابطه تجربی | T (متر) | Us (میلی متر بر ثانیه) | H/T | نوع همزن | خطای متوسط (%) |
۶/۰-۳/۰ | ۸/۷-۹/۳ | ۱ و ۲ | مختلف | ۱۱ | |
۲۳۲/۰ | ۱۰-۵/۱ | ۴ | ۴R | ۲۴ | |
۱۹/۰ | ۴/۸-۱۲/۲ | ۴ | ۴R | ۲۰ | |
۱۹/۰ | ۴/۸-۱۲/۲ | ۴ |
۱) تعیین سطح عملکرد شرکتهای تعاونی کشاورزی در سازماندهی نیروی انسانی پراکنده در بخش کشاورزی، ۲) تعیین سطح عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی در تأمین نیازمندیهای کشاورزان عضو.
این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. در این تحقیق از روش زمینه یابی که یکی از شیوه های تحقیق توصیفی است استفاده شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، نتایج تحقیق نشان می دهد که عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی بالاتر از حد متوسط و کم تر از حد موفق ارزیابی شده است. کمبود سرمایه و اعتبارات لازم و عدم تأمین نیازها و خواسته های اعضاء، عدم مشارکت اعضاء در فعالیتها و تعاملات با شرکت های تعاونی کشاورزی، مهم ترین عوامل مؤثر در عدم موفقیت شرکت های تعاونی کشاورزی شناخته شدند.
مرادی (۱۳۸۰)، بررسی رابطه اقدامات اتحادیه تعاونی شالیکاران در توسعه کشاورزی مازندران. یکی از مهمترین سیستم هایی که در حال حاضر در بخش کشاورزی و در سطح کلان در اقتصاد کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مورد استفاده قرار می گیرد، اتحادیه کشاورزی است. کشاورزان خواستار اتحادیه با توان عملیاتی بالا هستند نه اتحادیه ای که فقط به داشتن اسم و رسم اکتفا کند. اتحادیه بایستی اطلاعات پردازش شده و جدیدترین تکنیک های کشاورزی را در اختیار کشاورزان قرار دهد و انگیزه کشاورزان را جهت مشارکت هر چه بیشتر در فعالیت های کشاورزی فراهم آورد. در حقیقت عمده تحقیق، بررسی رابطه اقدامات اتحادیه شالیکاران به عنوان متغیر مستقل و متغیرهای بیمه نمودن کشاورزان، یکپارچگی اراضی، بازاریابی برنج، مکانیزه کردن کشاورزی، رضایت شغلی، مشارکت کشاورزان و برنامه ریزی تولید و دفاع از منابع حقوقی بعنوان متغیرهای وابسته مورد بررسی قرار گرفته اند.
مظفر امینی و رمضانی (۱۳۸۹)، بررسی عوامل مؤثر در موفقیت شرکتهای تعاونی کشاورزی مرغداران گوشتی استان اصفهان. هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر در موفقیت شرکت های تعاونی کشاورزی مرغداران استان اصفهان می باشد. نتایج پژوهش بیانگر این واقعیت است که تعاونی ها در دستیابی به اهداف مورد نظر در اساسنامه و برآوردن انتظارات و توقعات اعضاء، در مجموع ناموفق عمل کرده اند. نتایج آزمون تحلیل مسیر نشان داد که به ترتیب، شناخت اعضاء، کارکرد تعاونی ها برای عوامل برون سازمانی، کیفیت آموزش ها، مهارت مدیران، مشارکت و تحصیلات اعضاء، بیشترین تأثیر را بر موفقیت تعاونی ها دارد. هم چنین میزان موفقیت تعاونی ها تا حدود زیادی با عوامل درون سازمانی در ارتباط است. میزان بهره مندی اعضاء از آموزش، مشارکت اعضاء در امور تعاونی، مهارت فنی و تخصصی هیأت مدیره و شناخت اعضاء از اصول تعاون بسیار پایین می باشد. دستاوردهای تحقیق هم چنین نشان می دهد که بین متغیرهای مزبور و موفقیت شرکت های تعاونی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.
مظفری و ملکوتی (۱۳۸۶)، تغییرات غلظت عناصر غذایی درختان پسته در پاسخ به دو روش چالکود و محلول پاشی، دهمین کنگره علوم خاک ایران در شرایط شور، غلظت سدیم (Na) و کلر (Cl) معمولاً بیش از غلظت سایر عناصر غذایی بوده و این امر موجب می شود که در گیاهان تحت تنش شوری، عدم تعادل تغذیه ای از جهات گوناگون بروز کند. جذب زیاد این یون ها در حقیقت برای مقابله با افزایش فشار اسمزی بیرون ریشه بوده ولی منجر به کاهش جذب برخی از عناصرغذایی ضروری نظیر پتاسیم (K)، کلسیم (Ca)، روی (Zn) و … در نهایت تشدید عدم تعادل آنها در گیاه می شود. با توجه به اهمیت اقتصادی پسته (Pistacia vera L) در ایران و استقرار بسیاری از باغ های پسته در اراضی شور و خشک.
ملانوریشمسی (۱۳۷۱)، تعاونیهای تولیدی در بخش کشاورزی. این پایاننامه در پنج بخش تحت عناوین: مفاهیم و تعاریف تعاون و تعاونی ها و واحدهای بهرهبرداری کشاورزی، واحدهای بهرهبرداری کشاورزی در ایران، انواع تعاونی های کشاورزی در دنیا و کاربرد آنها، بررسی اجمالی تعاونی های روستایی و اقدامات این واحدها در جامعه روستایی ایران و خلاصه رساله تنظیم شده است.
میرزایی و دیگران (۱۳۸۳)، تعیین کارایی فنی و مقدار بهینه آب در تولید پسته (مطالعه موردی شهرستان رفسنجان) یکی از محصولات مهم صادراتی کشور پسته می باشد که نقش زیادی در صادرات غیرنفتی داشته و سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون دلار ارزآوری دارد، اما تولید این محصول در مراکز عمده تولید آن با مشکل کمبود آب روبرو می باشد که مدیریت نهاده ها و استفاده بهینه از آنها می تواند تا حد زیادی در رفع این معضل کمک نماید. نتایج این سناریو نیز نشان می دهد اگر کشاورزان بر اساس حداقل سازی هزینه عمل کنند مقدار بهینه آب بطور متوسط برابر ۷۲۹۴ متر مکعب در هکتار می باشد، نظر به اینکه هم اکنون هر بهره بردار به طور متوسط ۹۱۰۴٫۸ متر مکعب آب مصرف می کند در صورتی که کشاورزان بر اساس حداقل سازی هزینه عمل نمایند، مقدار برداشت از منابع زیرزمینی آب به میزان ۱۸۱ میلیون متر مکعب کاهش می یابد. همچنین با بهره گرفتن از روش تحلیل فراگیر داده هاDEA) ) کارائی فنی، تخصیصی و اقتصادی بهره برداران محاسبه گردید که نتایج نشان می دهد که متوسط کارائی فنی، تخصیصی و اقتصادی کشاورزان به ترتیب برابر ۰٫۷۲۱ ، ۰٫۸۱۹ و ۰٫۶۱۳ می باشد. اختلاف بین کارائی بهره برداران نشان می دهد با بکارگیری مقدار بهینه نهادها می توان تولید را به مقدار زیادی افزایش داد.
نوروزی و چیذری(۱۳۸۵)، عوامل مؤثر بر پذیرش آبیاری بارانی در شهرستان نهاوند افزایش بازده آبیاری مزارع از طریق ترویج روش های آبیاری بارانی و در نهایت دستیابی به افزایش تولید، از برنامه های عمده وزارت جهاد کشاورزی طی چند سال گذشته بوده و سرمایه گذاری های گسترده ای در این خصوص انجام گرفته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش آبیاری بارانی از سوی کشاورزان شهرستان نهاوند می باشد. این مطالعه به روش تحقیق پیمایشی در شهرستان نهاوند و با بهره گرفتن از روش نمونه گیری طبقه ای تناسبی انجام گرفته و برای این منظور با ۱۳۳ نفر پذیرنده سیستم آبیاری بارانی و ۱۹۷ نفر نپذیرنده این سیستم، یعنی مجموعا با ۳۳۰ کشاورز، مصاحبه حضوری به عمل آمده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تابع تشخیصی حاصل از این تحقیق می تواند با مطلوبیت قابل ملاحظه ای، کشاورزان استفاده کننده از آبیاری بارانی و آبیاری سطحی را طبقه بندی نماید. کاربرد نتایج این تحقیق در نشر آبیاری بارانی می تواند باعث افزایش نرخ پذیرش آبیاری بارانی و در نتیجه، افزایش بهره وری آب کشاورزی شود.
ویسی و دیگران (۱۳۸۸)، تحلیل علل عدم پذیرش فناوریهای مدیریت تلفیقی آفات در میان شالیکاران استان های گیلان و مازندران. هدف این تحقیق، بررسی و تحلیل علل و دلایل کشاورزان برای عدم پذیرش فناوریهای مدیریت تلفیقی آفات در میان شالیکاران استانهای گیلان و مازندران بود. بدین منظور، ۱۷۰ نفر از کشاورزانی که در گروه های مدرسه در مزرعه شرکت نمودهاند، ولی این فناوری ها را در مزرعه خود به کار نبرده بودند به روش تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده و داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS تحلیل گردید و از آماره تحلیل عاملی برای تعیین علل اصلی مشکلات استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که مهم ترین عوامل عدم پذیرش این فناوری ها عبارت بودند از؛ مسایل مالی، ویژگی های فردی، وجود شرایط ابهام و ریسک، مسایل مدیریتی، نبود اطلاعات درباره ویژگی های فناوری های معرفی شده؛ به طوری که این عوامل، ۸/۵۸ درصد واریانس دلایل عدم پذیرش را تبیین نمودند. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، رهیافت مدیریت تضاد با رویکرد حل مشکل و توسعه نهادی برای رفع موانع و ارتقای پذیرش فناوری های مدیریت تلفیقی پیشنهاد گردید.
۲-۴۴چارچوب نظری و مدل پیشنهادی تحقیق
نظریات و تعاریف زیادی در خصوص تعاونی ارائه شده است. منظور از تعاونی در این تحقیق عبارت است از انجمن ارادی و داوطلبانه از افرادی است که سازمان را با نظارت دموکراتیک و به منظور تأمین کالاها و خدمات مورد نیازشان ایجاد می کنند و مانع سود بردن کسی به زیان دیگری می شوند.
در شرکت های تعاونی تولید نوع سازمان رسمی و نوع مدیریت جمعی است. در سطح مزارع نیز سازمان کار خانوادگی و غیررسمی است و مدیریت مزرعه در اختیار سرپرست خانوار عضو تعاونی تولید است که ضمن پیروی از اصل کلی و برنامه های مشترک، امور مزرعه خود را اداره می کند و از نظر مشورتی و علمی از نظرات مدیر عامل که اغلب کارشناس کشاورزی می باشد، بهره مند می شود
تعاون و مشارکت دو مفهوم جدا از هم نیستند و به تعبیر دیگر تعاونی ها به حضور و مشارکت اعضاء وابسته هستند و نوع مدیریت و ساختار تعاونی های تولید، مشارکت افراد و اعضاء را پر رنگ می نماید و تعاونیهای تولید کشاورزی، خود زمینه را برای مشارکت واقعی روستاییان فراهم می کند و کارکردهای اقتصادی، اجتماعی تعاونی ها برای اعضاء اهمیت زیادی دارد. از نظر اجتماعی تعاونی ها باعث گسترش پیوند بین روستائیان شده و این موضوع می تواند روستاییان را با حلقه های اجتماعی بزرگتر پیوند دهد و از لحاظ اقتصادی می تواند به افزایش رفاه روستاییان کمک کند و از بوجود آمدن مسائل و مشکلات بعدی جلوگیری کند .
مطالعه انجام شده توسط هم و همکارانش[۵۹] (۲۰۰۵)، اساس نگرش مثبت نسبت به کاربرد فناوری و مفید بودن آن، مهم ترین عامل مؤثر در به کارگیری خدمات توسط کاربران است. در مطالعه هونگ و همکارانش[۶۰] (۲۰۰۳)، سرعت ارتباط، رضایت کاربر، قدرت آفرینندگی شخصی، سهولت کاربرد و مفید بودن مهمترین عوامل تعیین کننده تمایل اشخاص نسبت به خدمات هستند.
دیویس[۶۱] (۱۹۸۹)، مدل پذیرش فناوری را ارائه داد. این مدل برای پیش بینی عوامل اثرگذار بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کاربر و کاربرد آن در عمل طراحی شده است. اساس این مدل بر اساس تئوری عمل منطقی آجزن و فیشبین و تئوری رفتار برنامه ریزی شده آجزن است. در مدل یاد شده، ادراک مفید بودن و سهولت کاربرد عواملی هستند که بر روی تمایل کاربر برای استفاده از یک فناوری اثر دارند (Davis, 1989). در نمودار ۹ مدل پذیرش فناوری نشان داده شده است. ونکیتز و دیویس[۶۲] (۲۰۰۰) ، مدل پذیرش فناوری اولیه را توسعه داده و هنجارهای ذهنی را نیز به عنوان عامل اثرگذار بر تمایل شخص به استفاده از فناوری، به مدل پذیرش فناوری اضافه کردند.
هنجارهای ذهنی[۶۳]: مطالعات چان و همکاران که در سال ۲۰۰۱ انجام شد نشان داد که هنجار ذهنی، استفاده از فناوری اطلاعات را تحت تأثیر قرار می دهد. کاربران بر این باور بودند که استفاده بیشتر از فناوری اطلاعات احتمال به دست آوردن منافع بیشتر را افزایش می دهد. در جایی که کاربران مجبور هستند از رایانه در انجام کارهایشان استفاده کنند یا در موقعیت هایی که آن ها برای استفاده از آن تحت فشار همکاران یا سرپرستان خود هستند تأثیر هنجارهای ذهنی افزایش می یابد. برای مثال اگر یک کاربر معتقد باشد که همکاران یا مدیران از او می خواهند که از رایانه برای تحلیل یک مسئله استفاده کند، احتمال بیشتری دارد که این فرد، تحلیل مسئله را با بهره گرفتن از رایانه انجام دهد. یافته ها نشان می دهد هنگامی که فشار اجتماعی برای استفاده از رایانه توسط کاربران افزایش می یابد، احتمال بیشتری دارد که کاربران اعتقاد داشته باشند فناوری اطلاعات مفید است و استفاده از آن عملکرد شغلی آنها را بهبود می بخشد.
راجرز[۶۴] (۱۹۸۳)، تئوری انتشار نوآوری را توسعه داد. وی پنج شاخص نوآوری را به عنوان عوامل مؤثر بر پذیرش نوآوری بیان کرد. این پنج شاخص عبارتند از: مزیت نسبی، سازگاری، پیچیدگی، توانایی تست کردن و مشاهده پذیری. همچنین او معتقد بود که این پنج شاخص به میزان ۴۹ تا ۸۷ درصد در پذیرش نوآوری نقش دارند (Rogers, 1983). نمودار ۶ تئوری انتشار نوآوری را نشان می دهد.
تئوری اشاعه نوآوریها[۶۵] (IDT) (راجرز، ۱۹۹۵) سعی میکند اطلاعاتی را درباره روش مناسب برای حرکت یک طرح نوآورانه از مرحله اختراع به مرحله کاربرد ارائه دهد. این تئوری درباره فرایند تصمیمگیری نوآورانه که نرخ به کارگیری اختراعات را در عمل مشخص میکند، توضیح میدهد. در تئوری اشاعه نوآوری، فرض میشود که افراد را میتوان بر طبق سرعت به کارگیری نوآوری توسط آنها طبقهبندی کرد. دستهه ای مختلف افراد عبارتند از: نوآوران، به سرعت تطبیق دهندگان، اکثریت زودپذیر، اکثریت دیرپذیر و عقب ماندهها. این دسته ها به صورت نرمال توزیع شدهاند (راجرز، ۱۹۹۵).
تئوری اشاعه نوآوری همچنین ادعا میکند که چهار ویژگی که بر اجرای نوآوری اثر میگذارد عبارت است از: مزیت نسبی، سازگاری، قابل آموزش بودن، قابل مشاهده بودن.
به اعتقاد راجرز و شومیکر (۱۳۶۹) در نشر نوآوری ها رفتار افراد تحت تأثیر دو گونه متغیر قرار دارد:
۱-شخصیت، رفتار ارتباطی و گرایش فردی
۲- طبیعت نظام اجتماعی که فرد در آن قرار دارد.
لیونبرگروگون (۱۳۷۴) نیز در این باره معتقدند عوامل زیادی تغییر در رفتار و پذیرش ایده های نوین را تحت تأثیر قرار می دهند و این عوامل از شخصی به شخص دیگر و همچنین از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. آنها در میان این عوامل به ویژگی ها و خصوصیات افراد به موقعیت هایی که افراد در آن قرار دارند (اعم از واقعی یا تصویری)، انواع کمک هایی که می توانند از متخصصان و سازمان بیرونی دریافت کنند، منابع در اختیار آنها، راهبردهای آموزشی که در معرض آن قرار دارند و نیز نحوه برخورد و رفتار افراد بیرون از نظام اجتماعی و ارزشی که مردم برای تغییر و تحول قائل هستند، اشاره می کند.
سوان سون (۱۳۷۰: ۲۶) عوامل مرتبط با پذیرش نوآوری ها و تکنولوژی های نوین را شامل ویژگی های شخصیتی افراد و همچنین ویژگی های محیطی می داند که آنها در آن مشغول به فعالیت می باشند. چارچوب نظری این تحقیق در به طور خلاصه در شکل زیر آمده است
نمودار ۱۵ . مدل پیشنهادی تحقیق
میزان توسعه کشت پسته در تعاونی های کشاورزی
متغیرهای اجتماعی
مشارکت با سازمانها و نهادها، سابقه عضویت در تعاونی ها، ارتباط با کشاورزان پیشرو، ارتباط با مؤسسات تحقیقاتی.
متغیرهای آموزشی – ترویجی شرکت در کلاسهای آموزشی،بازدید از باغات نمونه، همکاری در طرحهای ترویجی و تحقیقاتی، بهره مندی از برنامه های رادیوئی، بهره مندی از برنامه های تلویزیونی.
متغیرهای زمینه ای
سن، تحصیلات، جنسیت ، سابقه کار،
سطح زیر کشت
متغیرهای اقتصادی
تسهیلات، حمایت در هنگام آسیب، پرداخت یارانه، درآمد، میزان زمین، میزان تولید، نوع مالکیت زمین، مالکیت و کاربرد ماشین آلات
فصل سوم
روش تحقیق
۳-مقدمه
فصل سوم از فصول مهم تحقیق است چرا که به مسیر و ابزارهای مورد نیاز برای دستیابی به اهداف تحقیق می پردازد. در این فصل به مقولاتی چون جامعه آماری، متغیرهای تحقیق، روش نمونه گیری و حجم نمونه، فرضیه های تحقیق، روایی و پایایی ابزار تحقیق، نوع تحقیق اشاره می شود.
۳-۱روش و نوع تحقیق
این تحقیق از جنبه جمع آوری اطلاعات از نوع تحقیقات پیمایشی است، زیرا به دنبال شناخت و توصیف شرایط موجود در زمینه پذیرش و توسعه کشت پسته توسط تعاونی های کشاورزی شهرستان گرمسار می باشد. همچنین با توجه به هدف مطالعه که نهایتاً در پی شناخت عوامل مؤثر بر پذیرش و توسعه کشت پسته توسط تعاونی های کشاورزی شهرستان گرمسار می باشد، از نوع کاربردی است. از آنجا که در این تحقیق تعداد زیادی متغیر مربوط به بازاریابی و فن آوری اطلاعات و ارتباطات مورد بررسی و رابطه آنها مورد سنجش قرار می گیرد به این لحاظ این تحقیق از نوع توصیفی - همبستگی نیز می باشد.
جامعه آماری و حجم نمونه تحقیق
۳-۲متغیرهای تحقیق
متغیر وابسته تحقیق
متغیر وابسته این تحقیق میزان توسعه کشت پسته در شرکت های تعاونی کشاورزی است و شاخص های مورد نظر برای سنجش این متغیر شامل اجرای عملیات کاشت،داشت و برداشت میباشد.
متغیرهای مستقل
نتایج تحقیق: این مقاله به بررسی نقش عوامل موقعیتی و تاثیر آن بر رفتار خرید پرداخته است. به طور کلی این تحقیق به بررسی ۹ متغیر وقعیتی و زیر مجموعههای آنان پرداخته است: میزان پول در دسترس، موقعیت اقتصادی، تاثیر خانوادگی، زمان در دسترس، استفاده از کارتهای اعتباری، عوامل شخصی، ارتقاء، فروش اصرار به خرید، میزان پخش موسیقی در فروشگاه ۵۰۸ نفر از افرادی که از فروشگاهها بازدید میکردند به پرسشنامه پاسخ دادند و برای تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. از میان ۲۳ فرضیه مطرح شده، ۱۳ فرضیه تایید شد و تنها این متغیرها بر رفتار خرید افراد مؤثر بودند.
جمعبندی فصل دوم
در این فصل درابتدا یه بیان مفاهیم و تعاریف تبلیغات و انواع آن پرداخته شد و سپس درباره نحوه بکارگیری آن در شرکتهای خدماتی منجمله صنعت بیمه موضوعاتی بیان شد. در ادامه نگرش نسبت به تبلیغات و مؤلفه های آن تشریح گردید. پس از آن رفتار مصرف کننده و تاثیر تبلیغات بر رفتار خرید مورد بررسی قرار گرفت. در انتهای فصل نیز پشینهای از پژوهشهای مشابه در داخل و خارج ارائه گردید. در ادامه در فصل سوم نیز با توجه به روش پژوهش به جمعآوری اطلاعات پیرامون مسئله مورد مطالعه پرداخته خواهد شد.
فصل سوم
روش اجرای پژوهش
مقدمه
آنچه در فصل سوم مهم به نظر میرسد و باید به آن توجه شود تعیین و تشخیص روشهای جمع آوری اطلاعات و مشخص نمودن شکل و راه کار رسیدن به مفهوم و موضوع مورد بررسی میباشد و این همان روشن کننده و راهنمای شکل جمع آوری، تلخیص، داده پردازی در قالبهای آماری و سپس ارائه مطالب اثبات شده یا به عبارتی، رد یا قبول مفروضات مورد ادعا میباشد. گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق یکی از مراحل اصلی تحقیق است که میبایست خصوصیاتی همچون به اندازه بودن و دست اول بودن را در خود داشته باشد و همچنین قابل ذکر است که برای حفظ اعتبار اطلاعات و داده های گردآوری شده باید دست کم دو مسئله اساسی تحت اصل صحت و اصل دقت کاملأ مد نظر قرار گیرد. محقق باید از درستی و صحت اطلاعات و داده های خود اطمینان حاصل نموده و مطمئن باشد که منابع و مآخذ اطلاعات تهیه شده معتبر و از مقبولیت برخوردار است و اینکه باید اطلاعات و داده های آماری که از منابع میدانی و کتابخانهای گردآوری می شود از ابزارها و اطلاعات و افرادی استفاده شود که بیشترین و دقیقترین نتایج را به همراه داشته باشد (خاکی، ۱۳۷۹).
نوع و روش پژوهش
ازآنجا که هدف از این تحقیق، دستیابی به رابطه بین متغیرهایی است که در یک مدل چند متغیری بر رضایتمندی مشتریان تأثیر میگذارند، لذا این پژوهش از نوع توصیفی است و چون داده های مورد نظر از طریق نمونه گیری از جامعه، برای بررسی توزیع ویژگیهای جامعه آماری انجام می شود، این تحقیق از شاخه پیمایشی میباشد، همچنین این تحقیق از جنبه هدف کاربردی است.
جامعه و نمونه آماری
-
-
- جامعه آماری
-
جامعه آماری عبارت است از مجموعهای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت (صفتها) متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد. تعریف جامعه آماری باید جامع مانع باشد. یعنی این تعریف باید چنان بیان شود که از نظر زمانی و مکانی همه واحدهای مورد مطالعه را در بر گیرد و در ضمن، با توجه به آن، از شمول واحدهایی که نباید به مطالعه آنها پرداخته شود جلوگیری به عمل آید. جامعه آماری این پژوهش شامل مشتریان بیمه ایران، آسیا و البرز در شهر رشت میباشد.
روش نمونه گیری
نمونه پژوهش عبارت است از یک گروه منتخب از جامعه پژوهش که باید دارای خصوصیات و صفات جامعه مورد پژوهش باشد تا بتوان نتایج پژوهش را به آن تعمیم داد.
به منظور گردآوری دادههای مورد نیاز درباره افراد جامعه میتوان یکی از روشهای زیر را بکار برد:
الف: گردآوری دادهها از طریق شمارش کامل افراد (سرشماری)
ب: گردآوری دادهها از طریق نمونهگیری
در گردآوری دادهها به طریق شمارش کامل، از هر یک از افراد جامعه دادههای مورد نظر گردآوری میشود. هزینه، نیروی انسانی و مدت زمانی که برای انجام دادن شمارش کامل جهت گردآوری دادهها مصرف میشود به میزانی است که معمولاً اجرای آن توصیه نمیشود.
طریقه دیگری که برای گردآوری دادهها وجود دارد، انتخاب نمونهای از افراد جامعه و جمع آوری دادههای مورد نیاز از آنهاست. شک نیست که در این شیوه با توجه به این که دادهها از همه افراد جامعه گردآوری نمیشود، ممکن است در نتیجه نهایی اشتباه رخ دهد.
متداولترین روشهای نمونهگیری به شرح زیر است:
- نمونهگیری تصادفی
- نمونهگیری سیستماتیک
- نمونهگیری طبقهای
درد و ناراحتی شکمی به مدت ۱۲ هفته در ۱۲ ماه گذشته ( نیازی نیست پشت سر هم باشد) همراه با ۲ تا از علایم زیر :
درد با اجابت مزاج بهبود یابد.
شروع درد همراه با تغییر در دفعات مزاج باشد.
شروع درد به همراه تغییر در فرم و شکل مدفوع باشد.
علایمی که به تأیید تشخیص کمک میکنند :
اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته
اجابت مزاج بیشتر از سه بار در روز
مدفوع سفت
مدفوع آبکی
زور زدن هنگام اجابت مزاج
احساس فوریت در تخلیه مدفوع
احساس حرکات ناکافی روده
دفع موکوس
تورم و نفخ شکم
در سال ۲۰۰۶ معیار تشخیصی Rome برای دومین بار مورد بازنگری قرار گرفت و در حال حاضر با عنوان Rome III برای تشخیص سندرم رودهی تحریکپذیر مورد استفادهی متخصصین گوارش قرار میگیرد(جدول ۲-۵ ) (هاریسون، ۲۰۰۸). به طور کلی مطالعاتی که به منظور مقایسه معیارهای Rome II و Rome III صورت گرفته، بیانگر این موضوع است که به دلیل حساسیت بیشتر و اختصاصی بودن معیار Rome III، در صورت استفاده از این معیار شیوع تخمینی بیماران دارای درصد کمتری است (منصوری و همکاران، ۲۰۰۹).
جدول ۲-۵ معار تشخیصی Rome III
درد و ناراحتی راجعه شکمی به مدت حداقل ۳ روز در ماه در سه ماه گذشته که با دو تا یا بیشتر از موارد زیر همراه باشد:
پس از اجابت مزاج تسکین یابد.
شروع آن همراه با تغییر در دفعات دفع باشد.
شروع آن همراه با تغییر در قوام مدفوع باشد.
نکته:
معیارها در سه ماه گذشته وجود داشته و شروع علایم حداقل ۶ ماه قبل از تشخیص باشد.
ناراحتی به معنی احساس ناخوشایندی است که در تحقیقات پاتوفیزیولوژی و کارآزماییهای بالینی به عنوان درد شرح داده نشده، درد/ ناراحتی با تکرر حداقل دو روز در هفته حین ارزیابی بیماریابی جهت انتخاب بیمار ضروری است.
با وجود کارایی نسبتاً بالای معیار تشخیصی Rome در تشخیص سندرم رودهی تحریکپذیر، باز هم مشکلاتی از قبیل عدم تطابق بین اصطلاحات استفاده شده در این معیار با آنچه بیماران برای توصیف علایم به کار میبرند و مشکل جایگزینی اصطلاح مناسب در ترجمه به زبانهای دیگر تا حدودی وجود دارد (لانستریس[۱۳۰]، ۲۰۱۰). این نکته نیز قابل ذکر است که با توجه به اینکه علایم بالینی سندرم رودهی تحریکپذیر بر حسب جنس متفاوت است، به نظر میرسد که معیار تشخیصی مانینگ در مردان کاربردیتر باشد ( ابراهیمیدریانی، ۱۳۸۵).
۲-۳-۴ رویکردهای درمانی سندرم رودهی تحریکپذیر
در حال حاضر درمانی که قادر به اثرگذاری و بهبود همزمان کلیه علایم سندرم رودهی تحریکپذیر باشد وجود ندارد (آگاه و همکاران، ۱۳۸۸) و معمولاً رویکرد درمانی مورد استفاده وابسته به شدت اختلال است، به گونهای که روش درمان با توجه به اینکه بیمار در کدام یک از زیرگروههای خفیف، متوسط و یا شدید قرار بگیرد، متفاوت خواهد بود. بیماران با شدت خفیف علایم، بیشتر در سطوح مراقبتهای اولیه درمان تحت مراقبت قرار میگیرند و دارای مشکلات روانی اجتماعی اندک یا فاقد چنین مشکلاتی هستند و اغلب به دنبال درمان بیماری خود نمیباشند. درمان این زیرگروه شامل آموزش، اطمینان بخشی و تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی است. گروه اندکی از بیمارن مبتلا به این سندرم دارای علایم متوسط هستند که معمولاً علایم آنها متناوب بوده و با تغییر فیزیولوژی دستگاه گوارش، مثل بدتر شدن علایم به دنبال خوردن یا فشارروانی و برطرف شدن آنها پس از اجابت مزاج همراه میباشد. درمان این بیمارن شامل داروهای مؤثر بر روده از قبیل ضد اسپاسمها، ضداسهالها، مکملهای فیبردار و تنظیم کنندههای سروتونین لوله گوارش میباشند. تعدادی از بیماران مبتلا به این سندرم داری علایم شدید و مقاوم به درمان هستند که معمولاً در مراکز تخصصی درمان دیده میشوند و اغلب دارای درد مداوم و مشکلات روانی اجتماعی هستند. این دسته از بیماران با داروهای ضد افسردگی و سایر درمانهای روانشناختی بهتر درمان میشوند(هاریسون، ۲۰۰۸). علاوه بر رویکردهای درمانی ذکر شده، فهم مکانیزمهای تأثیرگذار و تعدیلکنندههای آنها از جمله انتقال دهندههای عصبی و گیرنده های مربوطه، منجر به ایجاد چندین رویکرد درمانی و تجویز داروهای مختلف از جمله عوامل فعالکنندهی انتقال دهندهی عصبی سروتونین[۱۳۱]، داروهای ضدافسردگی، آنتیکولینرژیکهای انتخابی جدید، آگونیستهای آدرنرژیک A، عاملهای شبهافیونی[۱۳۲]، آنتاگونیستهای کولهسیستوکینین، آنتاگونیستهای عامل آزادکنندهی کورتیکوتروپین(هورمون هیپوفیز قدامی)، فعالکنندههای کانال کلرید[۱۳۳]، ملاتونین[۱۳۴]، بنزودیازپینهای آتیپیک[۱۳۵]، آنتیبیوتیکها و تعدیلکنندههای دستگاه ایمنی شده است ( کامیلری و آندرسن، ۲۰۰۹ ). دارودرمانی در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر در بیشتر موارد بر اساس علامت غالب صورت میگیرد، در جدول ۲-۶ داروهای احتمالی مورد تجویز برای درمان بیماران مبتلا به این سندرم با توجه به نوع علامت غالب آورده شده است(هاریسون، ۲۰۰۸).
جدول ۲-۶ داروهای احتمالی جهت علامت غالب در بیماران مبتلا به سندرم رودهی تحریکپذیر
علامت
دارو
دوز تجویزی
اسهال
لوپرامید
رزین کلسترامین
آلدسترون
mg 4-2 در صورت نیاز/ حداکثر ۱۲ گرم در روز.
gr 4 با غذا